Við fylgjumst með, Steingrímur!

Nú árið er liðið og Jón Bjarnason og Árni Páll Árnason ekki lengur í tölu ráðherra. Hvaða þýðingu kann sú breyting að hafa í sambandi við aðildarviðræðurnar? Árni Páll var staðfastur Já-maður og harður á því að við ættum að ganga inn í ESB, á meðan að Jón telur andstöðu sína við ESB hafi verið meginorsök brottrekstrar síns. Við ráðuneytum beggja tekur væntanlega formaður VG, Steingrímur J. Sigfússon.

Jón Bjarnason sagði í yfirlýsingu sem hann gaf um leið og hann hvarf úr ráðherrastólnum að undir hans forystu hafi “mikil vinna farið fram innan sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytis við aðildarumsókn að ESB í samræmi við fyrirmæli Alþingis.” En hann bætti jafnframt við:

“Þess hefur jafnframt verið gætt að í engu sé farið út fyrir það umboð sem Alþingi veitti ríkisstjórninni með þingsályktunartillögu sinni þann 16. júlí 2009. Slík varfærni og ábyrgð er afar mikilvæg þegar um er að ræða meðferð íslenskra hagsmuna í milliríkjasamningum.”

Spurningin er því hvort Steingrímur J. Sigfússon verður jafn varfærinn og passi að í engu verði farið út fyrir það umboð Alþingis sem ríkisstjórnin fékk? Eða mun hann láta undan þrýstingi Samfylkingarinnar og breyta um stefnu? Það verður því vandlega fylgst með hvaða stefnu Steingrímur mun fylgja í aðildarviðræðunum hvað varðar þá málaflokka sem undir þessi ráðuneyti falla.

Er Ísland að sækja um undanþágur frá Maastricht?

Í athyglisverðri frétt sem birt var á Vísi.is þann 30. desember sl. (http://www.visir.is/ovist-hvort-ad-steingrimur-muni-fylgja-aaetlun-arna-pals-eftir/article/2011111239916) er það sagt óvíst hvort Steingrímur J. muni fylgja eftir þeirri stefnu sem Árni Páll hefur haft í mótun samningsmarkmiða fyrir efnhags- og viðskiptaráðuneytið. Nánar tiltekið segir:

“Vegna breytinganna í ríkisstjórninni er nú algjör óvissa uppi um risavaxið mál sem Árni Páll Árnason hafði í vinnslu í ráðuneyti sínu sem efnahags- og viðskiptaráðherra, en hann hafði í undirbúningi að ná samningi við Evrópusambandið um undanþágu frá Maastricht-skilyrðunum til að geta afnumið gjaldeyrishöftin og tekið upp evru sem gjaldmiðil samhliða aðild.”

Ein ástæða þess að þessari frétt hefur ekki verið gert hærra undir höfði, fyrir utan ráðherraskipti og önnur stórmál sem á hana hafa skyggt, er sennilega að fréttin er fremur ónákvæm og sundurlaus. Þannig segir t.d. í greinagerð samningahóps um gjaldmiðilssamstarf:

“Við inngöngu í ESB er umsóknarríki í sjálfsvald sett hvenær það gerist aðili að gengissamstarfinu ERM II. Þátttaka í ERM II í að minnsta kosti tvö ár er skilyrði fyrir upptöku evru, en auk þess þarf að uppfylla önnur efnahagsleg og fjármálaleg skilyrði fyrir upptöku evru (Maastricht-skilyrði). “

Það er því ólíklegt, svo ekki sé meira sagt, að það sé talið raunhæft markmið að taka upp evruna samhliða aðild. Tímasetning fréttarinnar er hins vegar áhugaverð og undir kringumstæðum átaka um ráðherrastóla, má telja nokkrar líkur á að efni hennar hafi verið lekið úr ráðuneytinu, til að sýna styrk fráfarandi ráðherra Árna Páls Árnasonar. Það kann að styrkja trúverðugleika hennar.

Er harðari kröfugerð framundan, Steingrímur?

Ef það meginatriðið fréttarinnar er hins vegar rétt, að Árni Páll hafi staðið í viðræðum um að fá undanþágu af einhverju tagi frá Maastricht-skilyrðunum, að þá þykja mér það mjög jákvæðar fréttir! Ekki vegna þess að ég telji að við eigum að fá undanþágur til að taka upp evruna, heldur vegna þess að það sýnir að það má reisa kröfur á öllum sviðum og af öllum toga, jafnvel þó þær varði undanþágur frá meginsáttmálum ESB. Ef að Ísland hefur sótt um undanþágur frá Maastricht-skilyrðunum (og það á tímum sem að allt ESB leikur á reiðiskjálfi vegna þess að það er verið að herða öll þau skilyrði og afnema allar undanþágur) að þá gefur það að sjálfsögðu vonir um að Ísland muni vera ódeigt í kröfugerð sinni á öðrum sviðum, eins og t.d. hvað varðar almannaþjónustuna, landbúnað og sjávarútveg! Megi guð láta á gott vita!

Og Steingrímur, við viljum gjarna fá að vita hvað er satt í þessum efnum! Er hér komið fordæmi úr ranni Samfylkingarinnar sem gefur VG kjark til stærri handahreyfinga og djarfari kröfugerðar sem líkleg er til að verja hagsmuni Íslands?

-phh

Athugasemdir

[Pétur Örn Björnsson (IP-tala skráð) 2.1.2012 kl. 17:45]

Mikil er bjartsýni þín Páll, að beina hér fyrirspurn til Steingríms.  Heldur þú virkilega að hann muni svara? 

Og ef svo færi, að það hann gerði, þá kæmi ekkert nema vaðall út úr hans kjafti ... nú, eða hann segði sem jafnan, þá hann á gati stendur, að þetta sé "bara einhver misskilningur í þér", en hann fattar það ekki enn, að hann stendur þá á gati og það sjá allir þokkalega skyni og viti gæddir menn, sem þú Páll minn, að hann mun falla að lokum niður það gat, en þó ekki fyrr en velmeinandi og lýðræðislega sinnað fólk hættir að taka þátt í leiknum um nekt Steingríms keisara.

Hvað ætla Ögmundur og Guðfríður Lilja að aðlagast lengi á sínu valda-roði með götóttum Steingrími?  Það er hin eina stóra spurning, sem vert er að spyrja og við bíðum mörg eftir að þau svari hvort þau vilji endalaust göt Steingríms og Jóhönnu hylja.

[Gunnlaugur I., 2.1.2012 kl. 18:05]

Gott væri að þessu yrði fylgt eftir af Utanríkismálanefnd og með beinskeyttum spurningum og fyrirspurnum til Steingríms og e.t.v. annarra.

Jafnvel að Rannsóknarblaðamenn eða stjórnarandstaðan tækju sig nú til og spurðust fyrir um þetta út í Brussel.

Ég er algerlega viss um að þetta er tómur lygaáróður og einn lyga- og blekkingarspuninn enn og aftur.

Hvað nú með öll fögru loforðin um að ESB viðræðuferlið allt ætti að verða opið og gegnsætt bæði Alþingi og þjóðinni.

Geta þá einstakir ráðherrar verið í svona lokuðum vasapóker sem enginn veit um ekki einu sinni Utanríkismálanefnd eða jafnvel aðrir aðilar í ríkisstjórninni, hvað þá náttúrulega þjóðin sjálf, sem reyndar aldrei hefur verið spurð eins eða neins varðandi þessa ESB umsókn eða allt þetta loðna og slepjulega aðildar- og aðlögunarferli !

[ESB og almannahagur, 2.1.2012 kl. 20:03]

Sæll Pétur Björn.

Ja, því ætti Steingrímur ekki að svara? Það væri ágætt að ef svo yrði, en ég bíð nú reyndar eftir svörum við spurningum sem ég sendi honum, Jóhönnu, Össuri og Árna Þór, nú bráðum fyrir margt löngu. En ef spurningarnar eru góðar standa þær og hafa sitt gildi fyrir lesendur - hvort sem Steingrímur svarar þeim persónulega eða ekki. Þær varpa ljósi á mikilvæga þætti málsins og því eru þær gagnlegt innlegg einar og sér. En Steingrímur svarar eflaust þeim bara spurningum sem honum þykir henta - en það væri óneitanlega jákvætt fyrir þjóðmálaumræðuna og trúverðugleika þeirra sem hafa talað hátt um mikilvægi þess að hún sé sem upplýstust, að einhver svör fengjust. En ekki er öll nótt úti enn!

[Gunnar Waage, 3.1.2012 kl. 15:33]

Sæll Páll og þakka þér fyrir þín vönduðu skrif.

Þetta mál er svolítið uppblásið. Fyrir það fyrsta hefur Össur hvað eftir annað sagts binda vonir við að hægt verði að flýta innleiðingu Evrunar og þá í beinum tengslum við viðræður sínar við sambandsmenn. Hann hefur því gefið í skyn hvað eftir annað að undanþága frá Maastricht sé á borðinu.

Fyrir þessu eru fordæmi til dæmis hjá grikkjum. Þetta er gert með því að sýna Evrópusambandsmönnum fram á gríðarlega getu þjóðarbúsins til að greiða hratt niður skuldir á kannski 2 ára tímabili. Þetta hafa ríki þá gert með því að ráðast í umfangsmikla einkavæðingu og sölu á ríkiseignum. Vandamálið er bara að þegar markmiðinu er náð og sýnt hefur verið fram á þetta tímabundna greiðsluþol, þá eru engar eignir eftir til að selja eða einkavæða. Þetta er því mjög hættulegur leikur.

Maastricht skilyrðin ættu með réttu að kveða á um mun lægri skuldastöðu en 60% GDP og er það mjög neikvætt skref fyrir okkur að ætla okkur fram hjá því þótt það sé hægt. Það sýnir því mikið óraunsæi ráðamanna að vilja innleiða Evruna með jafn háar skuldir og raun ber vitni og það er Árna Pálieða aðstandendum aðildarferlisins engan vegin til hróss að hafa ekkert betra við tíman að gera en vona lagað.

Ekki hvað síst þar sem að engar áætlannir fyrirfinnast þessu samfara um skuldastýringu okkar með Evru. Skuldastýringaráform okkar um ókomin ár eru til komin af því að vinna með lágt gengi krónunnar.

bestu kveðjur

[Pétur Örn Björnsson (IP-tala skráð) 3.1.2012 kl. 18:43]

Sæll aftur Páll, eigi er ég Björn heldur Örn að millinafni:-), en látum það liggja á milli hluta.

Að öllu öðru leyti tek ég undir þín góðu orð og allar þínar frómu óskir um svör ráðherra við spurningum þínum.  Spurningar þínar standa svo sannarlega fyrir sínu, þó yfirbyggðirnar þegi og beiti sem fyrr valdníðslu, því venær kaus þjóðin eiginlega um að sækja um ESB aðaild?  Hvenær yfirhöfuð kaus þjóðin að sækja um aðlögun að ESB?

Í umboði hverra vinna þingmenn og ráðherrar, þegar þeir vaða fram án skýrs umboðs frá þjóðinni? 

[ESB og almannahagur, 3.1.2012 kl. 21:25]

Sæll Pétur Örn!

Ég biðst forláts á flumbruganginum með nafnið! Ég held að það sé mikilvægt að reyna fá fram alvöru umræðu um þessar aðildarviðræður og hvernig þær fara fram. Og það er rétt að þjóðin fékk ekki að taka afstöðu til þess hvort ætti að hefja þessar viðræður, - sem margir héldu að væru svona eins og window-shopping, að við gætum kíkt á hvað væri í boði og gott ef ekki valið úr eftir eigin höfði. Það er ekki þannig sem að ESB lítur á "viðræðurnar" - sem felast auðvitað í að við tökum upp sömu lög og reglur og ESB lútum síðan ESB-lögum ef þau kunna enn að skarast við íslenska löggjöf.

Og ég held að það sé óraunsæi að ætla fólki að geta sett sig inn í regluverk og heim ESB, með því að bjóða því að lesa gerðan samning, þegar og ef að því kemur að slíkur samningur verður undirritaður. Slagurinn um þjónustutilskipunina stóð til að mynda í ein þrjú ár og vakti fjölda félagasamtaka og hagsmunasamtaka til baráttu, og var mikið í fjölmiðlaumræðunni erlendis, enda logaði Evrópa. Nú er búið að samþykkja hana hér heima og setja í lög, engu að síður þá eru það ekki margir, hvorki á Alþingi né annars staðar sem gætu gert grein fyrir efni hennar. Hvað með allt annað? Að sjálfsögðu verður að líta á stóru drættina, en umræðan verður að vera á dýptina líka.

[ESB og almannahagur, 3.1.2012 kl. 21:48]

Blessaður Gunnar!

Það er auðvitað ákveðinn munur á okkur og Grikkjum í þessu sambandi, þar sem þeir eru með evruna og spurningin hjá þeim óg ESB snýst um hvort eigi að henda þeim út eða ekki. Það má auðvitað nefna það undanþágu frá Maastricht-skilyrðunum að þeir fái að vera áfram inni, þrátt fyrir að vera komnir út fyrir öll skilgreind skilyrði, með því að heita því að selja allt steini léttara. Og að sjálfsögðu er slík eignaupptaka stórhættuleg og ekki sjálfbær fyrir Grikki. Því er það auðvitað rétt hjá þér að í kringumstæðum eins og nú ríkja, ætti að vera sveigjanleiki til að fara út fyrir Maastricht-skilyrðin og skuldir mættu að ósekju fara upp fyrir 60%. Bæði Þjóðverjar og Frakkar brutu þessi Maastricht-skilyrði fyrir nokkrum árum og vilja margir rekja hluta vanda evru-svæðisins til þess. Og það voru ekki bara Grikkir sem "svindluðu" á bókhaldinu, Bretar gerðu það t.d. í stórum stíl meðan að þeir komust upp með að bókfæra einkaframkvæmdir á vegum ríkisins (PPP, public private partnership) eins og þær væru ekki á ábyrgð ríkisins.

Og á sama hátt tel ég það hafa verið brjálæði að samþykkja kröfur ASG um að ná skuldum ríkisins í jafnvægi á þremur árum. Fyrir það höfum við, rétt eins og Grikkir, fengið að borga með niðurskurði á velferðarkerfinu og annarri þjónustu.

En það væri auðvitað saga til næsta bæjar ef rétt reynist að við Íslendingar séum að ræða um að fá undanþágur frá Maastricht-skilyrðunum. Það má auðvitað segja að ESB gæti rétt hugsanlega verið til að skoða slíkt þar sem það leiddi til þess að aðlögunin gengi hraðar fyrir sig, á meðan að það kynni að verða þyngra undir fæti með "sérkröfur" sem undirstrika sjálfstæði okkar með einhverjum hætti. En fyrst við erum í þessum viðræðum á annað borð og viss hætta er á að við göngum þarna inn, þá er auðvitað einboðið að við gerum okkur grein fyrir hvers konar þjóðfélag við viljum hafa hér heima og setjum fram kröfur svo þannig að við höfum sjálfræði til að skapa okkur eigin samfélag. Og þá þýðir ekki að vera með einhvern heimóttarskap eða vera haldin höfðingjaótta. Við göngum að sjálfsögðu út frá því að allt sé opið og setjum svo óhrædd fram nauðsynlegar kröfur - og ef að ESB getur ekki gengist að þeim, nú þá nær það ekki lengra!

[Gunnar Waage, 4.1.2012 kl. 08:46]

Það sem ég hef mestar áhyggjur af er þessi brjálsemi að gefa frá sér peningaprentunarvald, gefa frá sér öll verðbólgumarkmið en ætla sér síðan að keyra með Evru í bullandi skuldsetningu, pumpa síðan veðum inn í Seðlabanka Evrópu.

[Gunnar Heiðarsson, 4.1.2012 kl. 20:42]

Sæll Páll og þakka þér þín skrif. Þú kemur með hluti upp á borðið sem þarft er að vita og tjórnvöld ættu að segja frá, ef þau vildu láta taka sig alvarlega.

Skrif þín um þjónustutilskipunina voru nokkuð fróðleg en jafnframt hrollvekjandi. Hvað er meira falið, hverju fleira er haldið frá okkur kjósendum?

Það sem er alvarlegast að mínu mati, varðandi þá frétt að Árni Páll hafi verið í viðræðum um undanþágur vegna upptöku evrunnar, er að þessi frétt kom fram við brotthvarf hans úr ráðherrastól. Að hann hafi verið búinn að vinna að þessu máli í marga mánuði án þess að þjóðin hafi fengið neitt um það að vita.

Þessi ríkisstjórn lofaði gagnsærri stjórn landsins, að allt yrði upp á borðum. Alltaf hafa verið að dúkka upp mál sem sanna að við þetta loforð er ekki staðið. Að leyndarhyggjan skuli einnig vera svo mikil vegna aðildarviðræðna er aftur alvarlegra mál. Þetta er stæðsta mál sem þjóðin hefur staðið frammi fyrir frá stofnun lýðveldisins. Því er nauðsynlegt að allt sé upp á borðum varðandi það. Er kannski svo að þeir sem að þessari vegferð standa skammist sín fyrir hana? Að þeir þori ekki að leifa þjóðinni að fylgjast með gerðum sínum? Að þess vegna sé þessi leyndahyggja látin vera í fyrirrúmi?

Þegar stjórnmálamenn skammast sín svo fyrir sínar gerðir að þeir halda þeim leyndum fyrir kjósendum, eru dagar þeirra taldir!